Z tego artykułu się dowiesz:
- Dlaczego w Polsce rośnie zainteresowanie inwestycjami w platynę?
- Jakie unikalne właściwości ma platyna i jakie są jej główne zastosowania?
- Jakie czynniki wpływają na cenę platyny na rynku światowym?
- Jakie znaczenie ma platyna dla różnych gałęzi przemysłu, w tym motoryzacyjnego i wodorowego?
Platyna to metal rzadki, twardy i wyjątkowo odporny na korozję. Dzięki swoim właściwościom chemicznym i fizycznym jest niezastąpiona w wielu gałęziach przemysłu – od motoryzacji, przez elektronikę, aż po medycynę i jubilerstwo. Szczególnie istotna jest jej rola w produkcji katalizatorów samochodowych, gdzie odpowiada za ograniczanie emisji szkodliwych substancji. W przeciwieństwie do złota, którego główną funkcją pozostaje przechowywanie wartości, platyna znajduje zastosowanie przede wszystkim w przemyśle. Oznacza to, że jej cena w większym stopniu zależy od realnej kondycji gospodarki światowej i zapotrzebowania przemysłowego niż od samych nastrojów inwestorów.
– Szacuje się, że światowe zasoby platyny są znacznie mniejsze niż złota. Roczne wydobycie platyny wynosi około 180–200 ton, podczas gdy złota wydobywa się ponad 3 tys. ton rocznie. Co więcej, ponad 70 proc. globalnego wydobycia platyny koncentruje się w jednym kraju: Republice Południowej Afryki. Drugim istotnym producentem jest Rosja, a pozostałe ilości pochodzą głównie z Zimbabwe, Kanady i USA. Taka koncentracja geograficzna sprawia, że rynek platyny jest bardziej podatny na zakłócenia, zarówno polityczne, jak i logistyczne. Każde opóźnienie w wydobyciu czy napięcia geopolityczne mogą znacząco wpłynąć na podaż i tym samym na cenę metalu – komentuje Adam Stroniawski, dyr. zarządzający ds. sprzedaży w Mennicy Skarbowej.
Czytaj więcej
Płatności bezgotówkowe stanowiły w 2024 roku blisko 70 proc. transakcji w punktach handlowo-usług...
Platyna przede wszystkim dla motoryzacji
Platynę pozyskuje się głównie jako produkt uboczny podczas wydobycia rud niklu i miedzi. Proces jej separacji i rafinacji jest jednak czasochłonny i kosztowny, co dodatkowo wpływa na wartość metalu. Wydobycie odbywa się głównie metodą głębinową, a uzyskane rudy przechodzą szereg procesów chemicznych, zanim możliwe jest wyizolowanie czystej platyny. Największym odbiorcą platyny pozostaje przemysł motoryzacyjny – aż 35–40 proc. globalnego popytu trafia do producentów katalizatorów. Kolejne znaczące obszary zastosowań to przemysł chemiczny (katalizatory w syntezach chemicznych), elektroniczny (elementy przewodzące, twarde dyski), medycyna (np. implanty, narzędzia chirurgiczne) oraz energetyka wodorowa – platyna jest kluczowym elementem w ogniwach paliwowych. Nie można też zapominać o jubilerstwie. Choć mniej popularna niż złoto, platyna zyskuje uznanie za swoją trwałość i elegancję. Biżuteria z platyny jest szczególnie ceniona w Azji i Ameryce Północnej, a jej popularność rośnie również w Europie.
