Przyszedł list z TFI? Nie wyrzucaj

Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych (TFI) rozpoczęły wielką akcję wysyłania listów do swoich klientów.

Pisma w najbliższych dniach dostaną ci, którzy kupili jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych w okresie od 1 lipca 2014 r. do 30 listopada 2015 r. Zostaną poinformowani, że „nieotrzymanie przez TFI oświadczenia o statusie FATCA do 1 grudnia 2016 r. spowoduje, że pieniądze zgromadzone na rejestrach funduszy inwestycyjnych zostaną zablokowane w ciągu trzech dni roboczych po upływie tego terminu”.

Lepiej nie wyrzucać takiego listu od TFI, choć będzie pokusa, by „oświadczenie o statusie FATCA” potraktować jako coś dziwacznego, co nas nie dotyczy. Pismo z TFI może zawierać formularz do uzupełnienia wraz z kopertą zwrotną. Warto przy okazji się upewnić, że TFI dysponuje naszym aktualnym adresem do korespondencji.

Co to jest oświadczenie FATCA? Informuje ono amerykańskiego fiskusa, kto powinien płacić podatki w USA. Jeżeli nie mamy statusu rezydenta podatkowego w Stanach Zjednoczonych, uzupełnienie formularza zajmuje minutę. TFI przekazują oświadczenia Ministerstwu Finansów, które z kolei udostępnia je amerykańskim organom podatkowym.

– Obowiązek ten wynika z ustawy z 9 października 2015 r. o wykonywaniu umowy między rządem RP a USA w sprawie poprawy wypełniania międzynarodowych obowiązków podatkowych oraz wdrożenia ustawodawstwa FATCA. Ustawa weszła w życie 1 grudnia 2015 r. – tłumaczy prof. Marcin Dyl, prezes Izby Zarządzających Funduszami i Aktywami.

Wszyscy, którzy otworzyli rachunek w banku lub założyli rejestr funduszu inwestycyjnego po 1 grudnia 2015 r., musieli już złożyć to oświadczenie. Deklarację FATCA uzupełniają bowiem klienci nie tylko TFI, ale również innych instytucji finansowych, w tym banków; tu obowiązek złożenia oświadczenia mają ci posiadacze rachunku bankowego, którzy 1 grudnia 2015 r. mieli zdeponowane więcej niż równowartość 50 tys. dolarów. Niezłożenie oświadczenia w terminie, podobnie jak w funduszach, skutkuje blokadą dostępu do oszczędności.

A mogło być jeszcze gorzej. – W myśl zapisów ustawodawcy amerykańskiego rejestry funduszy inwestorów, którzy nie złożyli oświadczenia FATCA, miały być zamykane (jednostki byłyby automatycznie umorzone, a pieniądze zwrócone uczestnikom). Udało nam się jednak przekonać Ministerstwo Finansów do wynegocjowania z USA wersji przepisów z blokowaniem rejestrów, a nie ich likwidowaniem. Wystarczy sobie wyobrazić, co by się działo, gdyby jednego dnia jednostki tysięcy klientów TFI miały zostać jednocześnie umorzone. Teraz będzie tak, że będą one dalej „pracować”, a rejestr zostanie odblokowany, kiedy tylko inwestor złoży w TFI stosowne oświadczenie FATCA – wyjaśnia Marcin Dyl.

Banki mają więcej kanałów dotarcia do klientów niż TFI – oddziały, systemy transakcyjne kont internetowych. Nie zdecydowały się więc na masowe wysyłanie listów. Zresztą w przypadku TFI korespondencja to też niejedyna droga do zdobycia oświadczenia klienta.

– W Legg Mason oświadczenie FATCA można uzupełnić korespondencyjnie, telefonicznie, wysłać faks lub e-mail. Uczestnicy, którzy mają dostęp do platformy transakcyjnej, mogą złożyć oświadczenie FATCA poprzez zlecenie zmiany danych – wymienia Katarzyna Sawicka z Legg Mason TFI.

W podobnym tonie wypowiadają się przedstawiciele pozostałych firm.

Z obowiązku dostarczenia oświadczeń są zwolnieni inwestorzy lokujący za pośrednictwem IKE, IKZE oraz PPE.

– Wyłączenia wynikają z umowy między rządem Rzeczypospolitej Polskiej a rządem Stanów Zjednoczonych. W kilku miejscach są wzmianki, które można odczytywać jako wyłączenie z obowiązku raportowania indywidualnych planów emerytalnych oraz instytucji działających w celu zapewnienia emerytur lub wypłat z tytułu ustania zatrudnienia – mówi Katarzyna Sawicka.

Inwestorzy, którzy przegapią list z TFI i nie wypełnią oświadczenia do końca listopada 2016 r., nie powinni wpadać w panikę. Ich pieniądze zostaną odblokowane po złożeniu oświadczenia.