Wpłatomat jak policjant. Zatrzymuje fałszywki

Od sześciu tygodni banki i firmy, które mają sieci urządzeń ATM obowiązuje zarządzenie NBP w sprawie sposobu i trybu przeliczania, sortowania, pakowania i oznaczania opakowań banknotów i monet oraz wykonywania czynności związanych z zaopatrywaniem banków w te znaki.

Czytaj także: Bankomat potrafi zrobić coraz więcej

Zgodnie z nim wpłatomaty mogą zatrzymywać banknoty, co do których mają podejrzenia, że nie są autentyczne. Później prawdziwość banknotu bada bank, a jeśli nie jest w stanie tego ustalić odsyła gotówkę do NBP. Sześć tygodniu po wprowadzeniu nowych regulacji zapytaliśmy banki o skalę zatrzymań banknotów w ich wpłatomatach. Większość z zapytanych nie chciał podzielić się danymi.

– Nie prowadzimy w tej chwili takich szczegółowych statystyk – poinformował Miłosz Gromski, z ING Banku Śląskiego. Ten bank ma 646 wpłatomatów własnych i 237 co–brand z Planet Cash. Miłosz Gromski zdradził, że najczęstszą przyczyną zatrzymania banknotów jest zator spowodowany złą jakością banknotów lub pojawiającym się ciałem obcym w deponowanej wpłacie (spinacze, gumki recepturki, paragony, rybie łuski).

– W każdej sytuacji klient może złożyć reklamację, która będzie rozpatrywana w standardowym trybie reklamacyjnym – tłumaczy przedstawiciel ING Banku Śląskiego. Joanna Fatek, z PKO BP, który ma 1046 bankomatów z funkcją wpłat, zdradziła, że główną przyczyną zatrzymania banknotów jest niewłaściwe ich ułożenie przez klienta, pojawienie się dodatkowych elementów w pliku banknotów, jak kartki papieru, bilety, spinacze, monety itp., włożenie większej liczby banknotów niż dopuszczalna ale też umieszczanie w kasecie pogniecionych czy zniszczonych banknotów.

– Nasze wpłatomaty posiadają moduł potwierdzenia autentyczności, nie ma możliwości, aby urządzenia te przyjęły banknoty fałszywe. Natomiast banknoty zniszczone, dla których możliwe jest potwierdzenia ich autentyczności, a które nie powinny ponownie trafić do dalszego wykorzystania, deponowane są w tzw. kasecie zrzutowej, z której banknoty nie trafiają do ponownego obiegu – tłumaczyła przedstawicielka PKO BP.

Czytaj także: Cash back bywa lepszy od bankomatu

Także Ewa Miziołek z Euronet Polska zauważa, że zatrzymanie banknotu wynikać może m.in. z jego mechanicznego uszkodzenia lub zabrudzenia.

– Zarówno bankomaty jak i wpłatomaty należące do Euronet Polska wyposażone są w systemy rejestrujące każdy możliwy szczegół transakcji, tak aby nawet w przypadku jej nagłego przerwania można było zweryfikować dokładny przebieg całego procesu, a reklamację uznać na korzyść klienta- zapewnia Ewa Miziołek.

Okres rozpatrzenia reklamacji jest uzależniony od umowy zawartej pomiędzy Euronet, a danym bankiem. Podczas składania reklamacji klient otrzymuje informację o maksymalnym terminie jej rozpatrzenia.

– Klient zawsze ma prawo do reklamacji i wszelkie nieprawidłowości związane z przebiegiem transakcji powinien natychmiast zgłosić do Działu Obsługi Klienta czy też może zgłosić zdarzenie również w formie elektronicznej poprzez formularz kontaktowy dostępny na stronie www.euronetpolska.pl (w zakładce kontakt) – wyjaśnia Ewa Miziołek.

Mariusz Sidoryk, menadżer obrotu gotówkowego w BZ WBK zapewnia, że jego bank wypełnia postanowienia Zarządzenia nr 19/2016 Prezesa NBP dotyczącego obrotu gotówkowego w Polsce, m.in. zobowiązujące operatorów wpłatomatów do zatrzymywania w urządzeniach samoobsługowych banknotów podejrzanych co do autentyczności i instaluje stosowne oprogramowanie w swojej sieci urządzeń.

– Proces obsługi zatrzymanych banknotów we wpłatomatach BZWBK został zaprojektowany w sposób nie wymagający składania reklamacji przez klienta. W momencie zatrzymania banknotu urządzenie wyświetla informację na ekranie oraz drukuje potwierdzenie zatrzymania banknotu, a w procesie rozliczania urządzenia zatrzymane banknoty przechodzą dodatkową manualną weryfikację w Centrum Gotówkowym lub przekazywane są do dalszej ekspertyzy w NBP. Czas wyjaśnienia sprawy jest więc ściśle powiązany z terminem rozliczenia urządzenia – tłumaczy Mariusz Sidoryk.

Zapewnia, że rachunek klienta w takich przypadkach zostaje uznany dopiero po potwierdzeniu autentyczności. W przypadku negatywnego wyniku ekspertyzy w NBP klient jest o tym informowany bez uznania rachunku.

– Niezależnie od przekazanych informacji klient zawsze ma możliwość złożenia reklamacji, chociaż pozostaje to bez wpływu na termin weryfikacji autentyczności zatrzymanych banknotów. W sieci BZWBK funkcjonuje 825 urządzeń przyjmujących wpłaty. Jedynie Raiffeisen Polbank podał, że dotąd ich urządzenia nie rozpoznały fałszywego banknotu.

W odpowiedzi na nasze pytania biuro prasowe NBP podało, że do końca ubiegłego tygodnia nie odnotowano zwiększonego napływu banknotów waluty polskiej w celu przeprowadzenia ekspertyzy, a w lipcu zanotowano nawet spadek liczby banknotów waluty polskiej przesłanych do ekspertyzy.

– W wyniku ekspertyz przeprowadzonych przez Centralę NBP, część banknotów okazuje się autentyczna- zdradza NBP. I podaje dane: w I półroczu 2017 roku. autentyczne banknoty stanowiły 33 proc. wszystkich banknotów przesyłanych do ekspertyzy, natomiast w I półroczu tego roku liczba autentycznych banknotów spadła do 12 proc.